Scheepsmetingen

Een schip gemeten is een geschiedenis begonnen.

Ligger van Zevenbergen, linker pagina, meting Zb1

Vanaf 1898 worden alle binnenvaartschepen gemeten dat wil zeggen het maximale laadvermogen (voor vrachtschepen) of het tonnage wordt bepaald door een bevoegd scheepsmeter. In eerste instantie waren dit ambtenaren van de belastingdienst, later de Scheepsmetingsdienst van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, tegenwoordig het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Inspectie Leefomgeving en Transport.

Tussen 2009 en 2014 zijn een kleine 125.000 scheepsmeting, handmatig vastgelegd in 109 liggers voor de verschillende districtskantoren van de Scheepsmetingsdienst, overgetikt door 50 vrijwilligers. Deze gegevens zijn opgeslagen in de database LSD die via internet te doorzoeken is. Sinds november 2020 zijn de kadastergegevens in de vorm van kaarten met de samenvatting van de gegevens van een brandmerk en de getuigschriften van het aanbrengen van het brandmerk aan de scheepsmetingen gekoppeld. Daarnaast is er een programma om de kadastergegevens onafhankelijk van de scheepsmetingen te doorzoeken genaamd KID (Kadaster Informatie Database) en een mogelijkheid om de scans van de kaarten op Bedrijfs-, Persoons- en Scheepsnaam te doorzoeken (BPS) .

Op de website staat ook een handleiding voor het zoeken in de database met scheepsmetingen.

In de loop der tijd zijn veel correcties uitgevoerd en aanvullingen gedaan. Dat is in de handleiding beschreven. Daar staat o.a. ook dat de werfgeschiedenissen zijn gekoppeld aan de database. Jan Sepp heeft enorm veel tijd gestoken in het uitzoeken van de werven. Een deel van de werfgeschiedenissen heeft hij uitgebreid beschreven op zijn eigen website.

Literatuur:
George Snijder: De maat genomen, Varend erfgoed in de liggers van de Scheepsmetingsdienst; Achtergrond van de scheepsmetingen en een praktische handleiding voor de meetgegevens.
George Snijder: Droge kost voor natte geschiedenis; ABC voor scheepshistorisch onderzoek met uitgewerkte voorbeelden.
George Snijder: Uit de brand(merken), Kadastergegevens voor scheepshistorisch onderzoek.